Private key là gì? Public key là gì? Sự khác biệt giữa Private key và Public key

Trong bài viết này chúng ta sẽ hiểu hơn về khái niệm Private key là gì? Public key là gì? Sự khác biệt giữa Private key và Public key nhé

Trước khi tìm hiểu Public key và Private key, chúng ta cần hiểu về đồng tiền điện tử Bitcoin là gì?

Bitcoin là gì?

Bitcoin là đồng tiền kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới, thành công nhờ công nghệ Blockchain đằng sau nó cho phép xác thực được giao dịch bỏ qua được chi phí trung gian. Hiện nay Bitcoin đã trở nên rất phổ biến và có lẽ không xa lạ với mọi người nữa.

Làm thế nào để có được Bitcoin

• Giao dịch với người khác bằng tiền mặt hoặc vật phẩm để đổi lấy BTC của họ
• Đào Bitcoin (mining): Bạn có thể nhận được Bitcoin từ phần thưởng khi đào được 1 block hoặc là phí khi xác thực giao dịch của người khác (transaction fee).

Tìm hiểu chi tiết hơn về:  Bitcoin là gì ? Những kiến thức cơ bản để đầu tư Bitcoin hiệu quả

Ví tiền điện tử (Wallet) là gì?

Ví tiền điện tử là phần mềm cho phép bạn lưu trữ và nhận các loại tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum… Ví có thể lưu trữ nhiều đồng coin và token cùng một lúc nhưng hầu hết các ví sẽ chỉ hỗ trợ một số loại tiền mã hóa nhất định.

Các ví tiền điện tử này sẽ được bảo vệ bởi khóa cá nhân hay còn gọi là private key. Đây là một mã thập lục phân dài liên kết từ thiết bị đến ví tiền điện tử của bạn và để có thể sử dụng được số tiền trong ví thì mã này phải khớp với khóa công khai hay public key.

Tương tự như các ứng dụng ngân hàng truyền thống, bạn có thể truy cập để biết được số dư của mình trên nhiều thiết bị khác nhau và rủi ro chỉ xảy ra khi bạn quên mật khẩu hoặc làm mất điện thoại.

Tìm hiểu chi tiết hơn về:  Ví tiền điện tử là gì?

Nếu bỏ qua những xử lý bên trong của các phần mềm ví (wallet) và hỏi rằng điều gì không thể thiếu và làm nên 1 wallet thì đó là cặp private key và public key, chúng xác định nên tính độc nhất của 1 wallet.

Sau đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu lần lượt các khái niệm Private key là gì, Public key là gì và so sánh sự khác biệt giữa Private key và Public key.

Private key là gì?

Private key là một chuỗi được tạo ngẫu nhiên gồm số và chữ cái, cho phép bạn chi tiêu Bitcoin trong ví. Đây là những gì bạn sử dụng để chứng minh bạn là chủ sở hữu của địa chỉ và cho phép bạn gửi Bitcoin từ địa chỉ / Public key của bạn.

Một Private key luôn bắt đầu bằng con số 5 và nó là một dãy số có dạng như thế này:

5Kb8kLf9zgWQnogidDA76MzPL6TsZZY36hWXMssSzNydYXYB9KF.

3 đặc điểm chính của Private key:

- Thứ nhất: Private key là 1 số biểu diễn bởi 256 Bit: Về lý thuyết thì ta sẽ có 2256 (~1077) private key, nhưng thực tế thì Bitcoin sử dụng 1 chuẩn gọi là secp256k1 ECDSA và làm cho dãy số nhỏ hơn 1 chút nhưng không đáng kể, nó vẫn là 1 con số lớn nằm trong khoảng đó và làm cho việc đoán nó trở nên bất khả thi.

- Thứ hai: Mất Private key, tài khoản của bạn sẽ bị thất lạc vĩnh viễn: Từ Private key bạn có thể sinh ra được Public key, và từ Public key bạn sinh ra được address (địa chỉ Bitcoin). Tuy nhiên quá trình ngược lại là điều không thể.

- Thứ ba: Sinh Private key như thế nào?: Để 1 Private key hợp lệ thì nó cần là 1 số biểu diễn dưới dạng 256 bit và thỏa mãn chuẩn secp256k1. Kết hợp 2 yếu tố đó, ta có thể viết 1 script sinh ngẫu nhiên 1 số 256 bit trong khoảng từ 0x1 đến 0x1 to 0xFFFF FFFF FFFF FFFF FFFF FFFF FFFF FFFE BAAE DCE6 AF48 A03B BFD2 5E8C D036 4140. Đến đây ta có thể hiểu được độ bảo mật của Bitcoin liên quan đến dãy số của Private key như thế nào rồi chứ. Private cực kỳ quan trọng và cần phải giữ bí mật.

Public key là gì?

Public key/Address nó được ví von như hai hạt đậu nằm trong một vỏ, Public key hay Address như mã định danh duy nhất cho tài khoản của bạn trên Blockchain. Như tên của nó cho thấy nó hoàn toàn công khai và có thể được xem bởi bất cứ lúc nào, bởi bất cứ ai. Public key được tính toán từ Private key của bạn.

Công thức tính public key đơn giản hóa như sau: Public_key = Private_key * G. Public_key chính là số lần nhân G với Private_key lần về mặt hình học.

Ví dụ để bạn có thể hiểu rõ hơn về Public key/Address và Private key

Hãy nhìn vào cách mà một giao dịch Bitcoin hoạt động.

Nếu Tom chuyển 1 lượng Bitcoin cho Jenny. Để chuyển Bitcoin, bạn cần 2 thứ: địa chỉ Bitcoin và một private key. Địa chỉ Bitcoin thì được tạo 1 cách ngẫu nhiên, nó đơn giản là một dãy gồm chữ và số. Private key thì cũng là 1 chuỗi gồm chữ và số khác, nhưng không giống địa chỉ Bitcoin, nó được được giữ bí mật.

Thử hình dung ví Bitcoin của bạn là một hộp đựng tiền an toàn với một kính phía trước. Mọi người có thể biết bên trong nó chứa gì, nhưng chỉ có Private key mới có thể mở nó ra và lấy mọi thứ đi hoặc cho mọi thứ vào.

Khi Tom muốn chuyển Bitcoin cho Jenny, anh ấy sẽ sử dụng Private key của anh ấy để ký xác nhận một thông điệp với Nguồn Vào ( nguồn giao dịch của lượng Bitcoin ), Số tiền, Nguồn ra ( địa chỉ Bitcoin của Jenny).

Sau đó anh ấy sẽ chúng từ ví Bitcoin của mình cho mạng lưới Bitcoin rộng lớn. Từ mạng lưới này, người đào Bitcoin sẽ xác nhận giao dịch, đặt nó vào một khối giao dịch (a transaction block) và cuối cùng thì giao dịch đó được giải quyết.

Hiểu đơn giản thì:

Public key tương đương với địa chỉ email của bạn.
Private key tương đương với mật khẩu bạn sử dụng để đăng nhập vào tài khoản email của mình.

Nếu bạn muốn bắt đầu một giao dịch với BTC, bạn cần:

- Đăng ký tài khoản trên CoinBase để chuyển đổi đô la, euro, bảng Anh, vv với tiền điện tử lớn.
Một ví phần cứng như Ledger Nano S – đây là điều duy nhất trong danh sách bạn sẽ phải trả tiền, và nó là tuyệt đối quan trọng nhất.

- Một tài khoản Binance miễn phí – bạn có thể gửi tiền điện tử mà bạn mua trên Coinbase vào Binance và trao đổi chúng thành tất cả các altcoin tốt nhất.

- Ứng dụng Google Authenticator miễn phí – xác thực hai yếu tố làm giảm đáng kể khả năng chiếm đoạt tài khoản của bạn.

Bitcoin nói riêng và tiền ảo nói chung đang trở thành xu thế và lĩnh vực nóng trong thời gian gần đây, những kiến thức về chúng và blockchain có thể mở ra rất nhiều cơ hội mới.

Hi vọng bài viết của mình có thể cung cấp cho các bạn 1 cách nhìn rõ ràng hơn trên góc độ kỹ thuật.